Auszüge aus dem Buch «Do sömmer dehem!» von Dora Hohl (1910 - 2000)
Original im Besitz von Doris Schläpfer (-Hohl), Rehetobel
Die Geschichten beschreiben die Zeit zwischen 1920 - 1930.
Aufgeschrieben wurden sie später.
De Webcheer
Zerscht chod etz abe no d’Grossmuette a d’Reie. Si ischt mindestens 20 Johr jünger gsi as de Grossvate ond die zweit Frau. Die erscht ischt met dem chlinne Chindli, wo si öbecho hed, bide Geburt gschtorbe ond me hed do grad beidi metenand im Fredhof abi mösse tue. Drü chlini Metli sönd denn öberig blebe ond die hed denn üseri Grossmette öberno. Dromm heds denn au elteri Grosschend ka, wo vo dene Tantene her cho sönd. Mer hed abe nie en Onderschied gmerkt, dass nüd alli die gliche Grosschend seiid. Sie ischt e grossi mageri Frau gsi mit ganz tunkle rotbrune Hoor, i de Mitti gschättlet ond of de Siite ganz fescht met Hooroel an Chopf ani klebet. Röck hed si all ganz wiiti ond langi bis fasch of de Bode abi ka. Ond d’Bluse hed zom foetgoh all e Schtehchrägli ka. So grad ond exakt, wie sie i ehre Alegi usgseh hed, so ischt au ehres ganz Weese gsi. Rüebi ond all glich, nie ufgregt, sömmer efach gern in enere Nöchi gsi. Si hed nebscht em Huushalt no flissi gwobe ond de Webcheer met allem drom ond dra, hed mi natürli au gär azoge. Z’Lengenwys hani chöne zueluege, wie s’Schiffli hi ond her gschosse ischt, ha denn töre öppne Schpüehli selbe ani tue oder gär s’Schiffli emol mit Grossmuetters Hilf hi ond her schlo. Em Morge ond em Mettag hed d’Grossmuette vors afange hed webe, amol mit dem Binsel a blaus Möhli of de Zettelrqnd gmacht, ond seb ischt amol de Tamme gsi bis zom Choche. Wie memol hani denn plangeret bis das Möhli endli ischt de vorne gsi, ond me hed chönne s’Cherschtegli uf, dör d’Falle i d’Schtobe uni, wo denn amol recht bald en efachs ond guets Esse of em Schiffertisch gschtande ischt, denn me heds meischtens fascht oder ganz fertig zom Rohr use neh chönne. Woni afange e chli grösser gsi bi, hani denn töre lerne Schpüehli mache of de Schpuehlmaschine för d’Grossmuetter.
D’Schpuehlmaschine
Wonni afange e chlii grösser gsi bi, hanni denn de Grossmuetter töre Schpüehli mache i de Schtobe obe a de Schpuehlmaschine. Loschti ischt d’Schwääbe ringsomm taanzet, wemme tretet hed. Da ischt e schöni Ärbet gsii föör d’Chend ond i has am Aafang denn au gär gern tue. I bi denn schtolz gsii, wenn d’Grossmuetter gseid hed, i hei doch wiede schöni Schpüehli gmacht. Aber noe ond noe, wenni denn all öpe wieder ha mösse schpuelhele, isch es mea denn au öppe e chlii verläädet, hoptsächli, wenns verrosse ase schöö Wetter gsii ischt. Denn hani de Grossvater öpper emol chönne öberrede, das e mea d’Schpuehlmaschine vors Huus use zom Bänkli treiid hed. Dört isch es denn wieder ringer gange. Aber amol isch es denn au ganz en ruche Tag gsii. Schwarzi Wolke sönd am Himmel ghanget ond es ischt all tunkler ond tunkler worde ond i ha de Fade fascht nomme gseah zom schpuehle. Azönde hani nüd chönne, denn mea hed doo no ekea Elektrisch gkah, ond d’Petrollampe hend gad di grosse Lüüt töre azöönde. I ha e chli schtudiert, wanni au chönnt tue, do ischt mea Grossmuetters Brille in Sii cho. I het scho lang furchtbar gern e Brille gkah ond ha mini Früündin schuuli beniidet, wo i de erschte Klass scho eani öbe cho hed. I de Züüche vom Schifertisch ischt Grossmuetters Soontibrille glege. Natürli hetti jo genau gwesst, dass i die nüd het töre nee, abe i ha denkt, es gsächs etz jo niemert, ond i machi je gad no die letschte paar Schpüehli dermit. Abe i ha mit de Brille no viel mender gseah ond dromm no öberusi gschpuehlet ond d’Schtrange onderenand procht. I de Uufregi ischt mea au no die viel zgross Brille ab de Nase in Bode abi grotschet ond e Gläsli ischt derbi kabutt gange. I ha recht schuuli pflennet, wonni die Berscheerig gseah ha, ond fascht nomme gwesst, wanni no möss tue. Do ischt denn näbe d’Grossmuetter i d’Schtobe cho ond hed welle Schpüehli hole. Si hed natürli au gär kei Freud gkah a dere Sach. E Flattere hanni keni öbecho, obwohl i e paar verdient het, abe si hed mea ganz fescht is Herzli gredet ond gseid, wenni halt nüd besser chö folge, chös mi nomme bruuche. Ganz truurig bini denn heä zottlet ond hammer fescht vorgno, i well nütz meh tue wa verbotte sei. Ganz verpflennet bini denn Deheem achoo, wonni abe au no ha mööse verzelle, wanni wieder leetz gmacht hei. De Vater hed denn gseid, i möös morn die Brille gi hole, er nämsi denn gad met i d’Schtadt ond machi die Sach wieder i d’Ornig. Abe er hed mi gär schreng aglueget ond gseid, i tör e Wyyli nomme i d’Berstang zu de Grossmuette. Met dem hed er mi meh chönne schroffe as wenn er mi abgschwartet het.